کالیبراتور دما

دما رایج ترین پارامتر در تنظیمات تجاری و صنعتی است. کالیبراتور دما ابزاری برای کنترل و تایید درستی مقادیر اندازه گیری دما می باشد. ابزارها و دستگاه ها برای حفظ دقت سنسور دما، دقت پراب ها و رابط ها، به کالیبراسیون دوره ای توسط کوره ی خشک، محفظه جسم سخت، حمام کالیبراسیون، سلول نقطه ثابت (fixed-point)، کالیبراتور چند منظوره و یا کالیبراتورهای دما احتیاج دارند. این نوع کالیبراتورها مزایای خاصی دارند و هرکدام می توانند کالیبراسیون دقیق و با استاندارد صنعتی ارائه دهند.

کاربرد کالیبراتور دما

ایجاد طیف وسیعی از دمای پایدار و خوانش دما با استفاده از پراب استاندارد و مقایسه این خوانش ها با خروجی پراب دمای در حال آزمایش، از کاربردهای کالیبراتور دما می باشد. برخی از حمام های کالیبراسیون ممکن است دارای سنسور دما باشند؛ اما، خوانش این سنسورهای داخلی فقط باید به عنوان دمای مرجع مورد استفاده قرار گیرد. با این وجود، اگر دقت آن حداقل 4 برابر دقیق تر از سنسور دمای مورد آزمایش باشد، می توان از آن به عنوان کالیبراتور استفاده کرد. در غیر اینصورت اگر دقیق نباشد باید از ابزار استاندارد و روش دقیق برای خواندن خروجی پراب استفاده گردد. (نشانده های مرجع دما)

کالیبراتور دما، با شبیه سازی دماهای مختلف برای آزمایش دمایی ابزارها، آن ها را مورد آزمایش قرار می دهد. بنابراین، کالیبراتورهای دما طیف گسترده ی دمایی دارند و آنچه در جایی از آن به عنوان کالیبراتور دما نام برده می شود در جای دیگر ممکن است شاخص دما یا شبیه ساز دما بیان شود. کالیبراتورهای دمایی پرتابل (قابل حمل) کوچک و سبک هستند و بطور خاص در این زمینه کاری طراحی شده اند؛ مقاوم در برابر EMI ، مقاوم در برابر گرد و غبار و پاشش آب هستند و داشتن تک دکمه اتصال در این نوع کالیبراتور، کاربری آن را آسان کرده است.

کالیبراتور هنگامی که به سنسور دما متصل شود، اندازه گیری دما را با دقت زیاد انجام داده و دمای اندازه گیری شده را تأیید می کند. این امر بالا بودن کیفیت و ایمنی محصول را دو چندان می کند. انواع مختلف کالیبراتور با رنج های مختلف دمایی وجود دارد که برای کالیبره کردن و آزمایشات طراحی شده اند. کالیبراتور دما باید نشان دهد که سنسور دما در حالت خوانش دمای واقعی است؛ به عبارتی، دما را درست نشان دهد. پس برای انجام این کار، باید آن را با استانداردی مقایسه کند که در معرض همان دما باشد.

خواندن دما توسط ترموکوپل، دستگاه مقاومت دمایی (RTD) و یا مقاومت گرمایی (ترمیستور) و سپس شبیه سازی خروجی ها، کالیبراسیون محسوب نمی شود. کالیبراسیون دما باید با یک منبع دمایی پایداری انجام شود که توانایی ایجاد دامنه مطلوب دما، توانایی خواندن خروجی دمای دستگاه مورد آزمایش با استاندارهای لازم برای مقایسه خوانش ها را داشته باشد. هر چیزی غیر از این را نمی توان یک کالیبراسیون دمای واقعی در نظر گرفت. بنابراین، کالیبراتور دما، مجموعه ی ابزارهای ترکیبی برای انجام کالیبراسیون است. به طور کلی کالیبراسیون دما روشی برای اصلاح دقت دستگاه اندازه گیری دما می باشد.

ابزارآلات اندازه گیری دما:

انواع ترمومترها: این ابزارها به دلیل کم هزینه بودن و سهولت تنظیم بسیار متداول هستند؛ اما، در پاسخ کند و کم دقت هستند.

ترموکوپل ها: این ابزارها تقریبا پرکاربردترین ابزار دما هستند. از دو فلز مختلف تشکیل شده اند و ولتاژی تولید می کنند که نشان دهنده دما است.

آشکارسازهای دمای مقاومت: (RTD) این ابزارها اغلب از سیم پلاتین ساخته می شوند. اگرچه گران هستند؛ اما، دقیق و سریع هستند.

ترمیستورها: از یک پایه نیمه هادی تشکیل شده است و دما را در رنج محدود اندازه گیری می کند و اغلب در پزشکی استفاده می شوند.

ترمومترهای غیرتماسی - مادون قرمز (IR): به دلیل اینکه سنسورهای غیر تماسی دارند بی نظیر هستند.

دماسنج های مایع در شیشه: بسیار ارزان اما شکننده هستند. با توجه به ماهیت مکانیکی، نمی توانند کالیبره شوند؛ اما، تفاوت خطا را می توانند نشان دهند.

اغلب دستگاه های کنترل دما به وسیله ای مجزا وصل می شوند تا در صورت ایجاد مشکل، سوابق خوانش ها را داشته باشند. از آن سوابق می توان برای توضیح خرابی ها یا تأیید صحت اندازه گیری استفاده کرد. یک سری از سنسورهای دما را باید به آزمایشگاه فرستاد و بعضی از آن ها با دستگاه های پرتابل، مثل: کالیبراتورهای پرتابل دما می توانند کالیبره شوند. این کالیبراتورهای دمایی، به علت سرعت کار کالیبراسیون پرتابل طراحی شدند که می توانند دقت و صحت دما را تایید کنند.

در کشور ما ایران برندهای مختلفی از سراسر جهان محصولات خود را در این زمینه عرضه کرده اند. یکی از معروفترین برندها در زمینه کالیبراسیون دما شرکت فلوک (Fluke) می باشد. که در تولید و ارائه خدمات این محصولات سابقه بسیار طولانی و درخشان دارد.