ترمومتر لیزری چیست؟

ترمومتر در لغت به معنای اندازه گیر دما یا همان دماسنج می باشد. ترمومتر لیزری بدون تماس مستقیم و اکثرا تا فاصله 50 متر و فقط با اشعه مادون قرمز توسط لنز و آینه های درونیش قادر به خواندن دما یا حرارت می باشد. به دو صورت تک لیزری و چند لیزری موجود است؛ البته، بعضی از ترمومترهای لیزری قابلیت اندازه گیری دما به روش تماسی را نیز دارند.

دما یا همان حرارت از جمله کمیت های مهمی است که در واحد های صنعتی از اهمیت ویژه ای برخوردار می باشد. بدین منظور از ادوات مختلفی استفاده می شود که با توجه به نیاز، علاوه بر سنجش میزان درجه حرارت، اغلب توانایی تولید سیگنال کنترلی را نیز دارا می باشند.

دانستن دما در صنعت و کشاورزی و پزشکی بسیار اهمیت دارد. دماسنج های مختلفی وجود دارد که می توانید از آنها برای اندازه گیری دما استفاده کنید. هنگام استفاده از هر نوع دماسنج یا ترمومتر، مطمئن شوید که دستورالعمل های دستگاه را به درستی اجرا کرده اید. اگر دماسنج شما از باتری استفاده می کند، آنها را بررسی کنید و مطمئن شوید که باتری ها سالم هستند و خوانش های متناقض را نشان نمی دهند.

نقش مهم دما، صنعتگران را ترغیب کرد تا انواع ترمومتر دیجیتالی را جهت تحلیل و بررسی داده ها عرضه کنند. به طور کل دماسنج های مختلفی برای کاربردهای متنوع وجود دارد؛ مثل: دماسنج جیوه ای، دماسنج مقاومتی، دماسنج الکلی، ترمومتر دیجیتال و ترمومتر لیزری که بسته به دقت و نوع استفاده می توانیم آن را انتخاب کنیم.

درکل هر کدام از این ابزارها مزیتها و معایبی دارند که ما در اینجا مختصری به ترمومتر تماسی دیجیتال و ترمومتر لیزری می پردازیم.

مزایای ترمومتر لیزری:

• اندازه گیری دقیق غیرتماسی همراه با ایمنی
• اندازه گیری دمای اجسام حتی در حال حرکت
• اندازه گیری تا فاصله ی 50 متری

مزایای کلی ترمومترهای لیزری سبب شد تا در شرایط سخت و خطرناک مورد استفاده قرار گیرند و علاوه براینکه به کمک صنعتگران آمدند، در پزشکی نیز مخصوصا در سال 2020 به جامعه بشری در تشخیص کرونا (کووید 19) و اندازه گیری تب بیمار کمک کردند.

به طور مثال Fluke 67 MAX ، دارای سیستمی است که بین دمای سطح پوست و دمای درون بدن، تفاوت قائل می شود. قابلیت اسکن توسط محصول، به کاربر این امکان را می دهد تا دمای پیشانی را ثبت کند. این امکان اسکن پیشانی، در عرض چند صدم ثانیه انجام می گیرد. Fluke 67 MAX ، همچنین، دارای میزان تابش با دقت 0.98 می باشد که به عنوان دقتی بالا برای اندازه گیری دمای پوست انسان محسوب می شود. با دماسنج پزشکی Fluke 67 MAX می توانید دمای بدن را بدون تماس سطح بدن در فاصله حداکثر 10 سانتی متری با رعایت اصول و نکات بهداشتی، در محدوده 32 الی 42.9 درجه سانتی گراد با دقت 0.3 در عرض چند ثانیه اندازه گیری کنید.

موارد بعدی ترمومتر لیزری Fluke 62 MAX و Fluke 59 MAX  می باشند که با رنج دمایی ایده آل، مناسب صنعت و پزشکی، بسیار مورد استقبال مصرف کنندگان این حوزه ها قرار گرفته است.

ترمومتر لیزری Fluke 568، نمونه ای از ترمومترهای لیزری می باشد که علاوه بر اندازه گیری غیر تماسی به صورت تماسی نیز قادر به اندازه گیری دما است و به عبارتی، کارایی دو ابزار در یک محصول را دارد.

همچنین، مدل ترمومتر لیزری Fluke 572-2  را می توان نام برد که بسیار مناسب پالایشگاه ها و مراکز ذوب فلزات است.

در ترمومترهای تماسی باید اندازه گیری دما توسط پراب ها و ترموکوپل ها صورت گیرد. این ابزارها در یک سری از شرایط صنعتی، بسیار مناسب می باشند و در یک سری از شرایط سخت، خطرناک و غیر قابل استفاده هستند.

این عدم حضور در هر شرایطی، شرکت هایی همچون فلوک و یوروترون و فلیر را بر آن داشت که به تولید ترمومترها و دوربین های ترموگرافی لیزری ( مادون قرمز ) و به طور کل به طراحی و تولید ابزار لیزری روی آورند که به صورت غیر تماسی قادر به اندازه گیری کمیت مهمی همچون دما یا حرارت باشند.

ترمومترهای دیجیتال تماسی پرتابل، در ظاهر مشابه مولتی متر می باشند و مجهز به یک یا چند ورودی برای سنسور دما هستند. این نوع ترمومترها توسط نیمه رساناها کار می کنند؛ به عبارتی، سنسور ترمومترها نوعی نیمه رسانا است که با تغییر دمای آن، میزان مقاومت تغییر کرده و در نتیجه ی تغییرات مقاومت، میزان جریان عبوری از آن نیز دستخوش تغییرات می شود و از این طریق، دمای محیط را می توان اندازه گیری کرد. ترمومترهای تماسی همچون ترمومتر تماسی دیجیتال Fluke 54 II و ترمومتر تماسی دیجیتال Fluke 53 II ، از محصولات کاربردی در صنایع هستند که توسط شرکت فلوک ارائه شدند.

مولتی متر حرارتی فلیر DM284 علاوه بر اینکه مولتی متری دقیق است دوربین ترموگرافی با دقت بالا نیز محسوب می شود، مولتی متر دیجیتال Fluke 279 FC نمونه ای کاربردی از مولتی مترهای حرارتی می باشد که توسط متخصصین ارائه شده است.

یک سری از دماسنجها هستند که علاوه بر میزان دما، قادر به اندازه گیری رطوبت نیز می باشند؛ مثل: دما و رطوبت سنج Fluke 971 . علاوه بر دما رطوبت در بسیاری از صنایع یک عامل مهم محسوب می شود و وجود یا عدم وجود آن در یک سری از فرآیندها می تواند مضرر یا مفید واقع شود.